Κυριακή 12 Αυγούστου 2012

"ΤΑ ΑΡΓΟΝΑΥΤΙΚΑ" ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΥ ΤΟΥ ΡΟΔΙΟΥ


"ΤΑ ΑΡΓΟΝΑΥΤΙΚΑ" ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΥ ΤΟΥ ΡΟΔΙΟΥΟ Απολλώνιος ο Ρόδιος γεννήθηκε στις αρχές του 3ου π.Χ αιώνος, πιθανότατα στην Αλεξάνδρεια. Υπήρξε μαθητής του ποιητή Καλλιμάχου του Κυρηναίου και χρημάτισε διευθυντής της βιβλιοθήκης της Αλεξανδρείας. Εκεί πλούτισε τις φιλολογικές του γνώσεις και αναδείχθηκε ως ένας από τους πολυμαθέστερους λογίους της εποχής του. Παράλληλα, ασχολούνταν με την ποίηση και την κριτική κειμένων. Εκείνο, όμως, που τον έκανε διάσημο και του εξασφάλισε σημαίνουσα θέση στην επική ποίηση είναι το έπος του Αργοναυτικά που διασώθηκε ολόκληρο και είναι κατά κοινή ομολογία το τελειότερο στο είδος του στην Αλεξανδρινή εποχή.

Τα Αργοναυτικά εκτείνονται σε τέσσερα βιβλία. Το έργο θεωρείται ένα έπος που μιμείται τα μνημειώδη ομηρικά ποιήματα λόγω του ηρωικού θέματος του, της έκτασής του και της ενιαίας του πλοκής. Ταυτόχρονα, όμως, ενσωματώνει στοιχεία της ελληνιστικής ποίησης με λόγιες αναφορές και αποτελεί παράδειγμα της τεχνικής της κατ'αναλογίαν ποικιλίας και της επιλεκτικής αποσιώπησης της οφειλής στο ομηρικό πρότυπο. 



Προοίμιο
Το προοίμιο λειτουργεί, εκτός από την εισαγωγή στο έργο, ως ειδικότερο προοίμιο για τα δύο πρώτα βιβλία. Αποτελεί μια μείξη λεπτότητας και μίμησης. Ο ίδιος ο ποιητής ορίζει το είδος του ποιήματος στον πρώτο στίχο με την αναφορά του στις δόξες παλαιών ανδρών, όπου τονίζεται η ανάμνηση του κλέους ως βασικό δομικό συστατικό του έπους. 

Αλλά αυτή η διάταξη τονίζει περισσότερο την αυτοσυνειδησία του ποιητή παρά το ρόλο της επικής παράδοσης, στην οποία τα ομηρικά προοίμια δίνουν προτεραιότητα με την επίκληση της Μούσας: «Άνδρα μοι έννεπε, Μούσα» ή της θεάς: «Μήνιν άειδε, θεά». Η Μούσα στον Όμηρο λειτουργεί ως δημιουργός της ποιητικής έμπνευσης. Στο νεωτερικό, όμως, έπος του Απολλώνιου γίνεται επίκληση στον Φοίβο Απόλλωνα. Να σημειωθεί εδώ η διάκριση του ανδρικού από τον γυναικείο ρόλο, εκείνον της κυρίως ηρωίδας της Μήδειας, σε μια αντιστροφή προς το αρχαίο έπος, όπου γίνεται επίκληση μιας γυναικείας θεότητας για τον ανδρικό ρόλο του κεντρικού ήρωα, όπως ο Αχιλλέας στην Ιλιάδα και ο Οδυσσέας στην Οδύσσεια. Η επιλογή του συγκεκριμένου θεού είναι καίρια, καθώς ο Απόλλωνας είναι ο θεός της ποίησης, της μουσικής, της μαντικής και του χρησμού που συνδέεται με το θέμα του έργου, την Αργοναυτική εκστρατεία.

Επίσης, τα Αργοναυτικά διαφοροποιούνται ως προς τα ομηρικά έπη ως προς το γεγονός ότι κανένας χαρακτήρας του έπους δεν κατέχει κεντρική θέση, όπως οι ήρωες του Ομήρου. Τόσο ο Αχιλλέας, όσο και ο Οδυσσέας εμφανίζονται ονομαστικά ή περιφραστικά στους πρώτους στίχους του έπους τους, ενώ ο Ιάσονας δεν συστήνεται. Ο ποιητής δεν γράφει ένα προσωποκεντρικό έργο. Η αναφορά γίνεται σε πολλούς και η εκστρατεία προσλαμβάνει έναν συλλογικό χαρακτήρα. Επιπλέον, αφετηρία της εκστρατείας αποτελεί η διαταγή του βασιλιά Πελία για το χρυσόμαλλο δέρας, σημείο όπου τονίζεται το απολυταρχικό στοιχείο, σήμα κατατεθέν των ελληνιστικών βασιλείων.

Περισσότερα: http://www.schizas.com/site3/index.php?option=com_content&view=article&id=4440:q-q-&catid=50:mathaino-tin-ellada&Itemid=337#ixzz23MAKq6OR


ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΥ ΡΟΔΙΟΥ - ΑΡΓΟΝΑΥΤΙΚΑ

ΒΙΒΛΙΟ ΠΡΩΤΟ
'Αρχόμενος σέο Φοίβε παλαιγενέων κλέα φωτών
μνήσομαι οί Πόντοιο κατά στόμα καί διά πέτρας
Κυανέας βασιλήος εφημοσύνη Πελίαο
χρύσειον μετά κώας εύζυγον ήλασαν 'Αργώ.
Τοίην γάρ Πελίης φάτιν έκλυεν, ώς μιν οπίσσω
μοίρα μένει στυγερή, τούδ' ανέρος όντιν' ίδοιτο
δημόθεν οιοπέδιλον υπ' εννεσίησι δαμήναι:
δηρόν δ' ου μετέπειτα τεήν κατά βάξιν 'Ιήσων,
χειμερίοιο ρέεθρα κιών διά ποσσίν 'Αναύρου,
άλλο μέν εξεσάωσεν υπ' ιλύος άλλο δ' ένερθεν
κάλλιπεν αύθι πέδιλον ενισχόμενον προχοήσιν:
ίκετο δ' ες Πελίην αυτοσχεδόν, αντιβολήσων
ειλαπίνης ήν πατρί Ποσειδάωνι καί άλλοις
ρέζε θεοίς, ''Ηρης δέ Πελασγίδος ουκ αλέγιζεν:
αίψα δέ τόνγ' εσιδών εφράσσατο, καί οι άεθλον
έντυε ναυτιλίης πολυκηδέος, όφρ' ενί πόντω
ηέ καί αλλοδαποίσι μετ' ανδράσι νόστον ολέσση.
Νήα μέν ούν οι πρόσθεν έτι κλείουσιν αοιδοί
''Αργον 'Αθηναίης καμέειν υποθημοσύνησι:
νύν δ' άν εγώ γενεήν τε καί ούνομα μυθησαίμην
ηρώων, δολιχής τε πόρους αλός, όσσα τ' έρεξαν
πλαζόμενοι: Μούσαι δ' υποφήτορες είεν αοιδής.
Πρώτά νυν 'Ορφήος μνησώμεθα, τόν ρά ποτ' αυτή
Καλλιόπη Θρήικι φατίζεται ευνηθείσα
Οιάγρω σκοπιής Πιμπληίδος άγχι τεκέσθαι.
αυτάρ τόνγ' ενέπουσιν ατειρέας ούρεσι πέτρας
θέλξαι αοιδάων ενοπή ποταμών τε ρέεθρα:
φηγοί δ' αγριάδες κείνης έτι σήματα μολπής
ακτή Θρηικίη Ζώνης έπι τηλεθόωσαι
εξείης στιχόωσιν επήτριμοι, άς όγ' επιπρό
θελγομένας φόρμιγγι κατήγαγε Πιερίηθεν.
'Ορφέα μέν δή τοίον εών επαρωγόν αέθλων
Αισονίδης Χείρωνος εφημοσύνησι πιθήσας
δέξατο, Πιερίη Βιστωνίδι κοιρανέοντα:
ήλυθε δ' 'Αστερίων αυτοσχεδόν, όν ρα Κομήτης
γείνατο, δινήεντος εφ' ύδασιν 'Απιδανοίο
Πειρεσιάς όρεος Φυλληίου αγχόθι ναίων,
ένθα μέν 'Απιδανός τε μέγας καί δίος 'Ενιπεύς
άμφω συμφορέονται, απόπροθεν εις έν ιόντες.
Λάρισαν δ' επί τοίσι λιπών Πολύφημος ίκανεν
Ειλατίδης, ός πρίν μέν ερισθενέων Λαπιθάων,
οππότε Κενταύροις Λαπίθαι επί θωρήσσοντο,
οπλότερος προμάχιζε: τότ' αύ βαρύθεσκέ οι ήδη
γυία, μένεν δ' έτι θυμός αρήιος ως τό πάρος περ:
ουδέ μέν ''Ιφικλος Φυλάκη ένι δηρόν έλειπτο,
μήτρως Αισονίδαο, κασιγνήτην γάρ όπυιεν
Αίσων 'Αλκιμέδην Φυλακηίδα: τής μιν ανώγει
πηοσύνη καί κήδος ενικρινθήναι ομίλω:
ουδέ Φεραίς ''Αδμητος ευρρήνεσσιν ανάσσων
μίμνεν υπό σκοπιήν όρεος Χαλκωδονίοιο:
ουδ' 'Αλόπη μίμνον πολυλήιοι `Ερμείαο
υιέες εύ δεδαώτε δόλους, ''Ερυτος καί 'Εχίων:
τοίσι δ' επί τρίτατος γνωτός κίε νισσομένοισιν
Αιθαλίδης: καί τόν μέν επ' 'Αμφρυσσοίο ροήσιν
Μυρμιδόνος κούρη Φθιάς τέκεν Ευπολέμεια,
τώ δ' αύτ' εκγεγάτην Μενετηίδος 'Αντιανείρης.
''Ηλυθε δ' αφνειήν προλιπών Γυρτώνα Κόρωνος
Καινεΐδης, εσθλός μέν, εού δ' ου πατρός αμείνων.
Καινέα γάρ ζωόν †περ έτι κλείουσιν αοιδοί†
Κενταύροισιν ολέσθαι, ότε σφέας οίος απ' άλλων
ήλασ' αριστεύων, οι δ' έμπαλιν ορμηθέντες
ούτε μιν αγκλίναι προτέρω σθένον ούτε δαΐξαι,
αλλ' άρρηκτος άκαμπτος εδύσετο νειόθι γαίης,
θεινόμενος στιβαρήσι καταΐγδην ελάτησιν.
''Ηλυθε δ' αύ Μόψος Τιταρήσιος, όν περί πάντων
Λητοΐδης εδίδαξε θεοπροπίας οιωνών:
βή δέ καί Ευρυδάμας Κτιμένου πάις, άγχι δέ λίμνης
Ξυνιάδος Κτιμένην Δολοπηίδα ναιετάασκεν:
καί μήν ''Ακτωρ υία Μενοίτιον εξ 'Οπόεντος
ώρσεν, αριστήεσσι σύν ανδράσιν όφρα νέοιτο.
Είπετο δ' Ευρυτίων τε καί αλκήεις 'Εριβώτης,
υίες ο μέν Τελέοντος, ο δ' ''Ιρου 'Ακτορίδαο:
ήτοι ο μέν Τελέοντος ευκλειής 'Εριβώτης,
''Ιρου δ' Ευρυτίων. σύν καί τρίτος ήεν 'Οιλεύς,
έξοχος ηνορέην καί επαΐξαι μετόπισθεν
εύ δεδαώς δήοισιν, ότε κλίνειε φάλαγγας.
Αυτάρ απ' Ευβοίης Κάνθος κίε, τόν ρα Κάνηθος
πέμπεν 'Αβαντιάδης λελιημένον: ου μέν έμελλε
νοστήσειν Κήρινθον υπότροπος, αίσα γάρ ήεν
αυτόν ομώς Μόψον τε δαήμονα μαντοσυνάων
πλαγχθέντας Λιβύης επί πείρασι δηωθήναι.
ώς ουκ ανθρώποισι κακόν μή πιστόν επαυρείν,
οππότε καί κείνους Λιβύη ένι ταρχύσαντο,
τόσσον εκάς Κόλχων όσσον τέ περ ηελίοιο
μεσσηγύς δύσιές τε καί αντολαί εισορόωνται.
Τώ δ' άρ' επί Κλυτίος τε καί ''Ιφιτος ηγερέθοντο,
Οιχαλίης επίουροι, απηνέος Ευρύτου υίες,
Ευρύτου ώ πόρε τόξον `Εκηβόλος, ουδ' απόνητο
δωτίνης: αυτώ γάρ εκών ερίδηνε δοτήρι.
Τοίσι δ' επ' Αιακίδαι μετεκίαθον, ου μέν άμ' άμφω
ουδ' ομόθεν, νόσφιν γάρ αλευάμενοι κατένασθεν
Αιγίνης, ότε Φώκον αδελφεόν εξενάριξαν
αφραδίη: Τελαμών μέν εν 'Ατθίδι νάσσατο νήσω,
Πηλεύς δ' εν Φθίη εριβώλακι ναίε λιασθείς.
Τοίς δ' επί Κεκροπίηθεν αρήιος ήλυθε Βούτης,
παίς αγαθού Τελέοντος, ευμμελίης τε Φάληρος:
''Αλκων μιν προέηκε πατήρ εός: ου μέν έτ' άλλους
γήραος υίας έχεν βιότοιό τε κηδεμονήας,
αλλά ε τηλύγετόν περ ομώς καί μούνον εόντα
πέμπεν, ίνα θρασέεσσι μεταπρέποι ηρώεσσι.
Θησέα δ', ός περί πάντας 'Ερεχθεΐδας εκέκαστο,
Ταιναρίην αίδηλος υπό χθόνα δεσμός έρυκε,
Πειρίθω εσπόμενον κοινήν οδόν: ή τέ κεν άμφω
ρηίτερον καμάτοιο τέλος πάντεσσιν έθεντο.
Τίφυς δ' `Αγνιάδης Σιφαιέα κάλλιπε δήμον
Θεσπιέων, εσθλός μέν ορινόμενον προδαήναι
κύμ' αλός ευρείης, εσθλός δ' ανέμοιο θυέλλας,
καί πλόον ηελίω τε καί αστέρι τεκμήρασθαι.
αυτή μιν Τριτωνίς αριστήων ες όμιλον
ώρσεν 'Αθηναίη, μέγα δ' ήλυθεν ελδομένοισιν:
αυτή γάρ καί νήα θοήν κάμε, σύν δέ οι ''Αργος
τεύξεν 'Αρεστορίδης κείνης υποθημοσύνησι:
τώ καί πασάων προφερεστάτη έπλετο νηών
όσσαι υπ' ειρεσίησιν επειρήσαντο θαλάσσης.
Φλείας δ' αύτ' επί τοίσιν 'Αραιθυρέηθεν ίκανεν,
ένθ' αφνειός έναιε, Διωνύσοιο έκητι
πατρός εού, πηγήσιν εφέστιος 'Ασωποίο.
'Αργόθεν αύ Ταλαός καί 'Αρήιος, υίε Βίαντος,
ήλυθον ίφθιμός τε Λεώδοκος, ούς τέκε Πηρώ
Νηληίς, τής αμφί δύην εμόγησε βαρείαν
Αιολίδης σταθμοίσιν εν 'Ιφίκλοιο Μελάμπους.
Ουδέ μέν ουδέ βίην κρατερόφρονος `Ηρακλήος
πευθόμεθ' Αισονίδαο λιλαιομένου αθερίξαι:
αλλ' επεί άιε βάξιν αγειρομένων ηρώων
νείον απ' 'Αρκαδίης Λυρκήιον ''Αργος αμείψας,
τήν οδόν ή ζωόν φέρε κάπριον ός ρ' ενί βήσσης
φέρβετο Λαμπείης 'Ερυμάνθιον άμ μέγα τίφος,
τόν μέν ενί πρώτοισι Μυκηνάων †αγορήσι
δεσμοίς ιλλόμενον μεγάλων απεσείσατο νώτων,
αυτός δ' ή ιότητι παρέκ νόον Ευρυσθήος
ωρμήθη: σύν καί οι ''Υλας κίεν, εσθλός οπάων
πρωθήβης, ιών τε φορεύς φύλακός τε βιοίο.
Τώ δ' επί δή θείοιο κίεν Δαναοίο γενέθλη,
Ναύπλιος: ή γάρ έην Κλυτονήου Ναυβολίδαο,
Ναύβολος αύ Λέρνου, Λέρνον γε μέν ίδμεν εόντα
Προίτου Ναυπλιάδαο, Ποσειδάωνι δέ κούρη
πρίν ποτ' 'Αμυμώνη Δαναΐς τέκεν ευνηθείσα
Ναύπλιον, ός περί πάντας εκαίνυτο ναυτιλίησιν.
πηγή
http://www.hellenicpantheon.gr/rodios.htm

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...